Το Συμβούλιο Ξένων Επενδυτών (FIC) συμμετείχε ενεργά στην πρόσφατη δημόσια διαβούλευση σχετικά με την προτεινόμενη υπουργική απόφαση σχετικά με τη «Διαδικασία υποβολής αιτήσεων έκδοσης τελικής προσφοράς σύνδεσης για την εγκατάσταση μεμονωμένων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 11Δ του ν. 4685/2020». Η πρωτοβουλία αυτή σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς τη βελτιστοποίηση του πλαισίου αποθήκευσης ενέργειας της Ελλάδας, ευθυγραμμίζοντας με τους ευρύτερους στόχους της χώρας για ενεργειακή ασφάλεια και επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Η σημασία της αποθήκευσης ενέργειας

Τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα και την αποδοτικότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, ιδίως καθώς οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποκτούν μεγαλύτερη σημασία. Η πρόταση του Υπουργείου για τη διευκόλυνση της σύνδεσης 3,5 GW σε αποθηκευτική ικανότητα, που αντιπροσωπεύει εκτιμώμενη επένδυση 1,5 δισ. ευρώ, αποτελεί αξιέπαινη προσπάθεια για την ενίσχυση της ενεργειακής μετάβασης της Ελλάδας. Ωστόσο, η εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος παρουσιάζει διάφορες οικονομικές και κανονιστικές προκλήσεις.

Βασικά σημεία της υποβολής της FIC

Η απάντηση της FIC στη διαβούλευση υπογραμμίζει τόσο τις θετικές πτυχές όσο και τους κρίσιμους τομείς που απαιτούν βελτίωση. Παρακάτω παρουσιάζονται τα κύρια σημεία που εγείρονται:

1. Οικονομικές και κανονιστικές προκλήσεις

• Ο τομέας της αποθήκευσης ενέργειας είναι σχετικά νέος και δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί πλήρως από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η εξασφάλιση της χρηματοδότησης των έργων εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση λόγω των εγγενών αβεβαιοτήτων όσον αφορά τις αποδόσεις των επενδύσεων.
• Το κανονιστικό πλαίσιο βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, γεγονός που απαιτεί περαιτέρω διευκρινίσεις και προσαρμογές για τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.

2. Εγγυήσεις και Επενδυτική Ασφάλεια

• Η θέσπιση τραπεζικών εγγυήσεων αποτελεί θετικό μέτρο για να διασφαλιστεί ότι μόνο οικονομικά ικανές οντότητες μπορούν να υποβάλουν αίτηση. Ωστόσο, οι υπερβολικά αυστηροί μηχανισμοί κυρώσεων (όπως η αυτόματη κατάπτωση για μικρές καθυστερήσεις) θα μπορούσαν να αποθαρρύνουν τους επενδυτές.
• Μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση, όπως αναλογικές κυρώσεις λόγω καθυστερήσεων των έργων, θα δημιουργούσε ένα δικαιότερο σύστημα.
• Η επιστροφή των εγγυήσεων θα πρέπει να επιτρέπεται σε περιπτώσεις όπου οι καθυστερήσεις των έργων οφείλονται σε παράγοντες που εκφεύγουν του ελέγχου του επενδυτή, όπως οι διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού.

3. Απαιτήσεις προέγκρισης δανείου

• Η απαίτηση προέγκρισης δανείου ως προϋπόθεσης συμμετοχής θεωρείται περιοριστική.
• Δεδομένου ότι οι δανειακές συμβάσεις συνήθως οριστικοποιούνται μετά την αποσαφήνιση των παραμέτρων του έργου, η απαίτηση αυτή μπορεί να αποθαρρύνει τη συμμετοχή κατά τα άλλα βιώσιμων επενδυτών.
• Η FIC προτείνει ότι η προέγκριση δανείου αποτελεί προϋπόθεση σε μεταγενέστερο στάδιο, όπως πριν από την έκδοση της τελικής προσφοράς σύνδεσης.

4. Κριτήρια διαφάνειας και αξιολόγησης

• Η FIC τονίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη διαφάνεια στη διαδικασία αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένης της σαφούς πρόσβασης στις υποβληθείσες αιτήσεις και του δικαιώματος προσφυγής.
• Η δημοσίευση λεπτομερών καταλόγων επιλέξιμων έργων θα επιτρέψει στους επενδυτές να αξιολογήσουν την ανταγωνιστική τους θέση και την πιθανότητα έγκρισής τους.

5. Περιφερειακά θέματα κατανομής και ανταγωνισμού

• Η προτεινόμενη γεωγραφική κατανομή της δυναμικότητας σύνδεσης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα υφιστάμενα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ώστε να αποφεύγεται ο υπερβολικός ανταγωνισμός σε ορισμένες περιοχές.
• Τα μέτρα κατά της συγκέντρωσης θα πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρά ώστε να αποτρέπεται η δεσπόζουσα θέση στην αγορά από μερικούς σημαντικούς παράγοντες.
• Τα κριτήρια ιεράρχησης θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τα έργα που προσφέρουν μεγαλύτερη ικανότητα αποθήκευσης και αποτελεσματικότητα.

Η FIC υποστηρίζει την πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης να επιταχύνει την ανάπτυξη της αποθήκευσης ενέργειας, αλλά τονίζει την ανάγκη για μια πιο ισορροπημένη, διαφανή και φιλική προς τους επενδυτές προσέγγιση. Η αντιμετώπιση των ανησυχιών που περιγράφονται στην υποβολή της θα συμβάλει στη μακροπρόθεσμη επιτυχία του προγράμματος, διασφαλίζοντας ότι η Ελλάδα προσελκύει επενδύσεις υψηλής ποιότητας, ενισχύοντας παράλληλα την ενεργειακή της ασφάλεια.

Η FIC παραμένει προσηλωμένη στον εποικοδομητικό διάλογο με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τα ενδιαφερόμενα μέρη του κλάδου για τη βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για την αποθήκευση ενέργειας στην Ελλάδα.

Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τη θέση και τις συστάσεις της FIC, δείτε το ολόκληρη η πρόταση!